Kompas jachtowy to wbrew pozorom jedno z najważniejszych urządzeń definiujących prawidłowy kierunek żeglowania, który znacznie ułatwia nawigację w każdych warunkach pogodowych. Żeglarz może za jego pomocą dokładnie wyznaczyć kierunki geograficzne i na ich podstawie dotrzeć do celu. Zakup odpowiedniego modelu może nastręczać sporo problemów. Jak wybrać idealny kompas jachtowy? Czym się kierować? Co odrzucić? Odpowiadamy!
Do czego służy kompas jachtowy?
Warto zacząć od samej charakterystyki urządzenia znanego w świecie jachtingu i żeglarstwa jako kompas jachtowy. Akcesorium to wyznacza kierunek południka magnetycznego za pomocą swobodnie zawieszonego magnesu, a właściwie długiej igły magnetycznej. Dzięki temu na tarczy można odczytać aktualny kierunek.
Kompasy żeglarskie – rodzaje
Na rynku znajdują się dwa najpopularniejsze rodzaje kompasów. Który warto wybrać? Taki, który spełni wszelkie oczekiwania żeglarza oraz będzie w jego zasięgu cenowym. A same koszty, mimo pewnych podobieństw pomiędzy dostępnymi urządzeniami, dość mocno się różnią – nawet kilkudziesięciokrotnie.
Kompasy żeglarskie w wersji mokrej
To urządzenia, w których zarówno igła magnetyczna, jak i tarcza (znana także jako róża wiatrów), znajdują się w cieczy, która w założeniu nie powinna zamarzać nawet w trakcie pływania w szczególnie chłodnym klimacie. Zazwyczaj producenci stawiają na wysokoprocentowy alkohol, czasami także na specjalne mieszanki chemiczne, w tym np. glikole (jak w układzie chłodzenia silnika w pojazdach spalinowych). Ciecz nie znajduje się we wnętrzu wyłącznie z powodów stylistycznych, lecz tak naprawdę ze względu na redukcję i absorpcję wstrząsów oraz naturalnych ruchów łodzi, które mogłyby wpłynąć na precyzję działania igły magnetycznej.
Kompasy żeglarskie w wersji suchej
W tym przypadku igła magnetyczna jest zawieszona bezpośrednio nad tarczą (różą wiatrów). Może być przykryta przezroczystą taflą szkła bądź tworzywem sztucznym. Urządzenia te nie zachwycają swoją precyzją. Ze względu na duże drgania oraz pokonywanie fal, suche kompasy jachtowe na rynku są wybierane coraz rzadziej.
Różnią się także sposoby mocowania. Najczęściej wykorzystuje się mocowanie wspornikowe, pokładowe oraz w podstawce, na lico i na rumpel. Często także grodziowe, powierzchniowe, kokpitowe oraz w wiązaniach. To, który wariant wybrać, zależy głównie od konstrukcji konkretnego urządzenia oraz możliwości technicznych łodzi.
Liczy się jakość wykonania
Niewielu żeglarzy ma świadomość tego, jak istotna jest jakość materiałów zastosowanych do produkcji kompasów żeglarskich. Przede wszystkim oś obrotowa, na której obraca się igła magnetyczna, powinna być wykonana z prawdziwej stali. Dzięki temu urządzenie nie traci swojej precyzji działania w trakcie eksploatacji, bez luzów i niekontrolowanego zatrzymywania się w trakcie obrotu.
Większość producentów kompasy jachtowe stara się projektować w taki sposób, aby były jak najszczelniejsze w trakcie aktywnej eksploatacji. Dzięki temu płyn znajdujący się we wnętrzu nie ucieka i nie paruje, co w efekcie mogłoby prowadzić do pogorszenia efektywności jego pracy. Z zewnątrz wykorzystuje się kompozyty odporne na wszystkie temperatury, a we wnętrzu niezwykle silne magnesy, intensywnie zielone oświetlenie i tarczę o dużej średnicy. Tego typu parametry dobitnie świadczą o tym, z jakim artykułem mamy do czynienia. Producenci starają się także zapewnić możliwość naprawiania swoich urządzeń, co z kolei wpływa w dłuższej perspektywie czasowej na koszt ich użytkowania i eksploatacji.
Nie bez znaczenia jest także komfort użytkowania. Producenci, którzy doskonale znają wymagania i oczekiwania żeglarzy, wykorzystują przede wszystkim specjalne, półokrągłe obudowy, dzięki którym można z łatwością odczytać kierunek nawet w trakcie patrzenia na urządzenie pod dużym kątem.
Podczas wyboru warto także zadbać o komfort podczas różnych pór dnia. W trakcie słonecznej pory warto zasunąć specjalną, obracaną pokrywę, która skutecznie osłoni całą różę wiatrów przed zbyt intensywnymi promieniami słonecznymi. Z kolei nocą dobrze sprawdzi się dodatkowe oświetlenie, dzięki któremu można odczytać prawidłowy kierunek nawet w zupełnych ciemnościach.
Czy kompas jachtowy jest niezbędny w żeglarstwie?
Zdecydowanie tak! Żegluga to stosunkowo wymagający sport i rodzaj aktywności, który może – choć oczywiście wcale nie musi – wiązać się z wieloma niebezpieczeństwami czyhającymi nawet na tych najbardziej zaawansowanych żeglarzy. Utrata możliwości wyznaczenia kierunku przed nowoczesne urządzenia elektroniczne typu GPS jest szczególnie niebezpieczna i stanowi jedną z podstawowych obaw żeglarzy. Analogowe wskazania zdają się na tym polu mieć niezaprzeczalną przewagę, szczególnie z uwagi na niewielkie ryzyko wystąpienia jakiejkolwiek awarii, mogącej przyczynić się do zupełnego unieruchomienia kompasu. Nie bez powodu kompas jachtowy to urządzenie, którego montaż na wszystkich jednostkach pływających po oceanie jest prawnie nakazany.
Gdzie kupować kompasy żeglarskie?
Kompas jachtowy to urządzenie, na którym warto polegać. Liczy się ich płynna ruchomość, brak ryzyka wystąpienia jakiejkolwiek awarii oraz stosunkowo niska, korzystna cena zakupu, która nie powinna naruszać budżetu nawet początkujących żeglarzy. Z tego względu zakupu warto zawsze dokonywać wyłącznie w sklepach żeglarskich, które specjalizują się w ich sprzedaży. Wtedy można mieć względną pewność otrzymania produktu odpowiednio wysokiej klasy w korzystnej, atrakcyjnej cenie.
Przeglądając kompasy żeglarskie, warto za każdym razem dokładnie ocenić ich parametry techniczne, sprawdzić wszystkie informacje na temat upatrzonego modelu i skonfrontować je ze sprzedawcą. Czasami sklepy, które specjalizują się w sprzedaży artykułów dla żeglarzy, zatrudniają wyłącznie prawdziwych specjalistów, którzy chętnie udzielą wszystkich istotnych informacji na temat całego asortymentu. To bardzo istotne z punktu widzenia nabywcy. Rzadko kupujemy urządzenia tego typu, dlatego też nie zawsze jesteśmy w stanie dokładnie i precyzyjnie ocenić ich przydatność w konkretnej sytuacji.
Partnerem artykułu jest boatshop.pl
